Γράφει ο Θεόδωρος Νικολοβγένης*
Στο 2ο μέρος του αφιερώματος για τα τουρκικά ορόσημα, θα αναλύσουμε το πρώτο εξ’ αυτών, την αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εκατό (100) χρόνια μετά την Συνθήκη της Λωζάνης που αποτελεί ταυτοχρόνως την ληξιαρχική πράξη θανάτου της αυτοκρατορίας και τη ληξιαρχική πράξη γεννήσεως του τουρκικού κράτους.
2023: «Η Οθωμανική Αυτοκρατορία ζει»
Ο Ερντογάν γνωρίζει ότι στο μόνο ορόσημο στο οποίο θα είναι παρόν βιολογικά, είναι αυτό του 2023 και για αυτόν το λόγο αισθάνεται την πίεση του χρόνου προκειμένου να κατορθώσει να αναβιώσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία ή τουλάχιστον να υλοποιήσει τον εθνικό όρκο.
Το πρώτο βήμα είναι η αποκαθήλωση του Κεμάλ.
Κατασκεύασε νέο αεροδρόμιο στην Κωνσταντινούπολη, ώστε το αεροδρόμιο Αττατούρκ να είναι πλέον το παλιό, ενώ η μετατροπή της Αγιας Σοφιάς σε τζαμί, είναι άλλη μια κίνηση υπερφαλάγγισης του Κεμάλ ο οποίος είχε μετατρέψει σε μουσείο, τον Ναό που είχε μετατρέψει σε τζαμί ο Πορθητής.
Πάνω: η απόφαση μετατροπής της Αγιας Σοφιάς σε μουσείο με την υπογραφή του Κεμάλ
και κάτω: η απόφαση μετατροπής της ξανά σε τζαμί, με την υπογραφή Ερντογάν (Πηγή: Διαδίκτυο).
Το δεύτερο βήμα, η αναθεώρηση – αντικατάσταση της Συνθήκης της Λωζάνης από μια νέα Συνθήκη που θα είναι υπογεγραμμένη από τον Νταγίπ Ερντογάν για την Türkiye ( κι όχι την Turkey του Κεμάλ) και θα υποβοηθά στην εκπλήρωση του εθνικού όρκου (Mîsâk-ı Millî), σε συνδυασμό πάντα με τη δημιουργία του Μεγάλου Καναλιού της Κωνσταντινούπολης που θα ακυρώνει τη Σύμβαση για το καθεστώς των Στενών (Συνθήκη του Μοντρέ) που και αυτή υπογράφηκε επί Κεμάλ Αττατούρκ (20 Ιουλίου 1936).
Για τον Ερντογάν, ο Κεμάλ και τα εκατό χρόνια της Τουρκικής Δημοκρατίας μαζί με όποιες «ατιμωτικές» συνθήκες και συμφωνίες αυτή υπέγραψε, θα πρέπει να αποτελέσουν μια μικρή παρένθεση.
Ευθεία αντιπαραβολή της προσωπικότητας του Ερντογάν με αυτή του Κεμάλ. Είναι γνωστό βέβαια ότι το καθεστώς Ερντογάν διαθέτει πάρα πολλά κεφάλαια για lobbying στις ΗΠΑ. Το εξώφυλλο του 2011, χρησιμοποιείται από το επιτελείο Ερντογάν για την αποκαθήλωση του Κεμάλ (Πηγή: TIME).
Απομένει λοιπόν και η αλλαγή των νομισμάτων και η αντικατάστασή τους με νέα εμφαίνοντα το πρόσωπο του Ερντογάν (κίνηση η οποία ίσως αποτελέσει τη «λύση» για τον υψηλό πληθωρισμό και τη χαμηλή ισοτιμία της σημερινής τουρκικής λίρας σε σχέση με τα υπόλοιπα ισχυρά νομίσματα).
Και γιατί όχι και η επιστροφή της πρωτεύουσας πίσω στην Κωνσταντινούπολη με ταυτόχρονη αλλαγή ονόματος (ντροπή επί 569 χρόνια να χρησιμοποιείται Ελληνικό όνομα. Ίσως Νταγιτούπολη, Ερντογανούπολη, Ρετζούπολη, θα δείξει), ώστε να ολοκληρωθεί έτσι ο υποσκελισμός του Αττατούρκ και η καθιέρωση του Ερντογάν ως την προσωπικότητα – γέφυρα της σύγχρονης Τουρκίας με το «ένδοξο» Οθωμανικό παρελθόν.
Φυσικά η μεταφορά της πρωτεύουσας στην Πόλη, θα είναι το τελευταίο που θα λάβει χώρα και μάλιστα μετά την κατασκευή του Μεγάλου Καναλιού (αν τελικώς υλοποιηθεί), καθώς θα πρέπει πρώτα να έχει εξασφαλισθεί από πλευράς Τουρκίας, πως στο χειρότερο σενάριο τα Leopard 2 του Δ’ ΣΣ θα βρουν μπροστά τους το μεγάλο υδάτινο κώλυμα. Τέτοια ρίσκα ούτε ο θεόσταλτος Νταγίπ Ερντογάν δεν αναλαμβάνει…….
Στο εξωτερικό μέτωπο, ο Ερντογάν επί των ημερών του ευτύχισε να δει δύο από τους βασικότερους αντιπάλους του να «καταστρέφονται». Θα προχωρήσουμε την ανασκόπηση, κατά ήπειρο.
Ασία:
Το Ιράκ, μετά το 2011 ποτέ δεν μπόρεσε να σταθεί στα πόδια του και να αποτελέσει ισχυρό αντίπαλο για την Τουρκία. Έτσι λοιπόν ο δρόμος για το κυνήγι των Κούρδων, στο βόρειο τμήμα του (τις επαρχίες της Μοσούλης και του Κιρκούκ που προβλέπονται από τον εθνικό όρκο) έγινε πιο βατός.
Με συνεχείς χειρουργικές επιχειρήσεις με τη χρήση αεροπορίας, μη επανδρωμένων και ειδικών δυνάμεων, έχουν καταστήσει τα σύνορα της περιοχής «ευέλικτα». Ένα μοντέλο γειτονίας που προκρίνουν οι Τούρκοι. Αυτό που εννοούν δηλαδή, κάθε φορά που ομιλούν για καλή γειτονία με κάποιον, είναι να μπαίνουν και να βγαίνουν όποτε θέλουν και λογαριασμό να μην δίνουν σε κανέναν.
Η Συρία από την άλλη, εισήλθε σε εμφύλιο από τον Μάρτιο του 2011. Παρά το γεγονός ότι η αλλαγή του Άσαντ δεν επετεύχθη από τους αντιπάλους του, η χώρα ποτέ δεν θα είναι πια η ίδια.
Η Τουρκία εκμεταλλεύθηκε της καταστάσεως και με την επιχείρηση «Ασπίδα του Ευφράτη» (Μάρτιος 2016) και «Κλάδος Ελαίας» δύο χρόνια αργότερα, εισέβαλε στη Συρία. Το αποκορύφωμα έλαβε χώρα τον Σεπτέμβριο του 2019 που από βήματος του Ο.Η.Ε ο Ερντογάν παρουσίασε χάρτες με την «ζώνη ασφαλείας» εντός της Συρίας που ζητούσε να δημιουργήσει.
Από τις επιχειρήσεις στη Συρία θα μας μείνουν αξέχαστες οι εικόνες των κατεστραμμένων τουρκικών αρμάτων απόρροια του εντελώς εσφαλμένου δόγματος χρησιμοποίησης τους, που προξένησε όμως την έναρξη ενός μεγάλου εξοπλιστικού για την προμήθεια συστημάτων αυτοπροστασίας (συνεργάστηκαν με τους Ουκρανούς από τους οποίους απέκτησαν τεχνογνωσία).
Πάντως, δοκιμάστηκαν στην πράξη τα μοντέλα δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων όπως αυτά είχαν σχεδιαστεί λίγα χρόνια πριν, καθώς επίσης και αρκετά τουρκικής κατασκευής οπλικά συστήματα (HISAR, Bayraktar, Kargu, κ.α), εξάγοντας πολλά επιχειρησιακά συμπεράσματα.
Παρατηρώντας λοιπόν τον χάρτη του Εθνικού Όρκου, αντιλαμβανόμαστε ότι σιγά σιγά κλείνει το «νότιο» μέτωπο.
Επόμενος σταθμός, το Ναχιτσεβάν (Νοέμριος 2020), με την εμπλοκή της Τουρκίας στον πόλεμο του Αρτσάχ, με τα γνωστά αποτελέσματα.
Απομένει μόνο η Αζαρία (Κολχίδα), το βουλγαρικό τμήμα της Θράκης και τα Ελληνικά εδάφη (με την Ελληνοτουρκική διελκυστίνδα θα ασχοληθούμε στο ΄γ μέρος) προκειμένου να ολοκληρωθεί ο εθνικός όρκος.
Ωστόσο, επί Ερντογάν έλαβαν χώρα και άλλες κινήσεις που σχετίζονται με την νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Ο πιο πάνω χάρτης απεικονίζει τις στρατιωτικές βάσεις της Τουρκίας σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική, και θα πρέπει να μελετάται εν αντιπαραβολή με αυτόν που ακολουθεί.
Οποιαδήποτε ομοιότητα μεταξύ των δύο χαρτών, δεν είναι τυχαία…
Ένας άλλος πολύ ενδιαφέρον χάρτης είναι ο ακόλουθος, ο οποίος παρουσιάζει τη Στρατηγική χρησιμότητα των βάσεων που αναφέρθηκαν πιο πάνω.
Η νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία θα έπρεπε να μπορεί να ελέγχει τα σημαντικότερα chock points του πλανήτη Δαρδανέλια – Σουέζ – Κόλπος του Άντεν – Στενά του Ορμούζ. Κι αν κάποιος αναρωτιέται για τη θαλάσσια περιοχή που προορίζονταν να πλέει το Anadolu, καλά θα κάνει να εστιάσει στη γραμμή που ενώνει τη Σομαλία με το Πακιστάν (με το οποίο υπάρχει στενότατη συμμαχία).
Θα τονίσουμε στο σημείο αυτό, το γεγονός πως η συντριπτική πλειοψηφία των οπλικών συστημάτων τουρκικής κατασκευής που παρουσιάζονται τα τελευταία πέντε έτη, είχαν αποφασισθεί, για να υποστηρίξουν τον πιο πάνω ΑΝτικειμενικό ΣΚοπό (ΑΝΣΚ) και χαρακτηρίζονταν κυρίως από δύο στοιχεία. Ήταν αυτοκινούμενα – ευκόλως μεταφερόμενα (εξυπηρετώντας τις αρχές του mobility) και λειτουργούσαν σε δικτυοκεντρικά μοντέλα (εφαρμόζοντας το network-centric warfare).
Το «γλυκό δένει» και με άλλον έναν χάρτη, αυτή τη φορά από το Stratfor.
Ευρώπη:
Η διείσδυση στην Ευρώπη, προγραμματίστηκε να πραγματοποιηθεί μέσω της Χερσονήσου του Αίμου (βαλκανική).
Σημεία κλειδιά η Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο.
Με την πρώτη, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 υπεγράφη συμφωνία για ανοικοδόμηση της ναυτικής βάσης του Αυλώνος (https://www.kathimerini.gr/politics/396096/pos-chasame-ti-vasi-toy-aylona/), ενώ οι σχέσεις των δύο χωρών χαρακτηρίζονται από εγκαρδιότητα. Αποκορύφωμα η ακύρωση της Συμφωνίας πακέτο και για την ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος – Αλβανίας, η οποία έλαβε χώρα μετά από πιέσεις της Τουρκίας.
Το Κόσσοβο, για κάποιον που το επισκέφθηκε εξ’ αφορμής των πρώτων αποστολών του Ελληνικού Στρατού (ΕΛΔΥΚΟ) και το ξαναεπισκέπτεται τώρα, έχει μεταβληθεί σε έναν πυρήνα επώασης ακραίων μουσουλμάνων (αποτέλεσε μάλιστα και τον μεγαλύτερο τροφοδότη του Isis σε έμψυχο δυναμικό, κατ’ αναλογία πληθυσμού) στο οποίο τα τζαμιά που χτίστηκαν με χρήματα από την Τουρκία, πολλαπλασιάστηκαν σαν τα μανιτάρια.
Στα Σκόπια, η κατάπτυστη ψευτοσυμφωνία των Πρεσπών ΔΕΝ κατάφερε να ανακόψει την τουρκική διείσδυση, με αποκορύφωμα την υπογραφή στρατιωτικών και οικονομικών συμφωνιών μεταξύ Τουρκίας και Σκοπίων.
Η δε Βουλγαρία, με τα σχεδόν 2.000.000 τουρκογενών / τουρκομάνων, αλλά και με την ανεπάρκεια που την χαρακτηρίζει στους βασικούς πυλώνες της γεωπολιτικής ισχύος, αποτελεί δευτερεύοντα παράγοντα για την Τουρκία. Είναι εύκολη λεία, χωρίς να χρειαστεί να ρίξει «ντουφεκιά».
Η προσέγγιση με τη Σερβία, εντάσσεται στο σχέδιο για την άλωση των Βαλκανίων μέσω της μαλακής ισχύος από την πλευρά της Τουρκίας.
Αφρική:
Οι κινήσεις στην Αφρική αποτελούν από μόνες τους ένα case study. Ο χάρτης που ακολουθεί, είναι εύγλωττος:
Δεν θα αναπτύξουμε άλλο το συγκεκριμένο κομμάτι. Θα αναδημοσιεύσουμε και τον πιο κάτω χάρτη, και θα περάσουμε ευθύς αμέσως στο παιχνίδι που στήθηκε στη Βόρεια Αφρική.
Η ανατροπή του Μόρσι (Ιούλιος 2013) από τον Στρατάρχη Σίσι και η «απώλεια» της Αιγύπτου ήταν για τον Ερντογάν ένα πολύ, μα πολύ βαρύ χτύπημα. Η Τουρκία έχανε τον έλεγχο του Σουέζ, αλλά πάνω απ’ όλα την επιρροή στην πολυπληθέστερη μουσουλμανική χώρα. Το κέντρο βάρους των «επιχειρήσεων» έπρεπε πλέον να μετατοπισθεί δυτικότερα, έως ότου γίνει κατορθωτή η ανατροπή του Σίσι και η επιστροφή στην παλιά – καλή «κανονικότητα».
Στη Λιβύη, η παρουσία της Τουρκίας, ιχνηλατείται από το 2001 μέσω οικονομικών δραστηριοτήτων. Από το 2018 όμως και έπειτα η στρατιωτική – παραστρατιωτική (Sadat) παρουσία της άρχισε να γιγαντώνεται. Χαρακτηριστικές οι αναφορές των παρατηρητών του ΟΗΕ για το 2019, 2021 που με στοιχεία απεδείκνυαν πως το δυτικό κομμάτι της Λιβύης είχε μετατραπεί σε στρατιωτικοποιημένη τουρκική ζώνη.
Πάνω: αυτοκινούμενο πυροβόλο τουρκικής κατασκευής Τ-155 Firtina (παρατηρείστε την παραλλαγή του πυροβόλου στα χρώματα ερήμου που σημαίνει ότι μεταφέρθηκε στη Λιβύη από τα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου. Συγκεκριμένα με το πλοίο MV Bana το οποίο απέπλευσε από το λιμάνι της Μερσίνας στις 28 Ιαν 2020)
Κάτω: Σκαρίφημα της πλεύσεως του MV Bana
Το γεγονός πάντως είναι πως τα τουρκικά σχέδια για τη Λιβύη ήταν μεγαλόπνοα και εν πλήρη εξελίξει, την ώρα που οι Ευρωπαίοι νομοθετούσαν για τα χάρτινα καλαμάκια.
Αποτελεί ξεχωριστή μελέτη, ο αριθμός των οπλικών συστημάτων (οι εκθέσεις του ΟΗΕ για τη Λιβύη ξεπερνούσαν τις 500 σελίδες κατ΄ έτος) που απεστάλησαν με νηοπομπές και αεροδιακομιδές, αλλά και η οργάνωση του εδάφους που επέτυχε το τουρκικό μηχανικό.
Η αεροπορική βάση της Al-Watiya προγραμματίσθηκε να αναβαθμιστεί (αρχικά χρησιμοποιήθηκε το διεθνές αεροδρόμιο της Τριπόλεως) προκειμένου από αυτήν να επιχειρούν αεροσκάφη (ΑΦ) F-16, F-35 (που επρόκειτο να παραληφθούν από την ΤΗΚ) , αλλά και μεταγωγικά τύπου Α-400 και C-17.
Τα τουρκικά σχέδια περιλάμβαναν και αναβάθμιση της ναυτικής βάσεως της Μισράτα, προκειμένου εκεί να ελλιμενίζονται κύριες μονάδες επιφανείας αλλά και υποβρύχια του TDK. Πλήρης δηλαδή στρατηγική περικύκλωση της Ελλάδος (σε συνδυασμό με τη βάση στον Αυλώνα).
Τα πάντα έβαιναν βάσει σχεδίου, ο Χάφταρ απέτυχε να εισέλθει νικητής στην Τρίπολη και όλα έδειχναν πως το θέμα Λιβύη βαίνει προς τον επίλογο.
Επιπλέον, την εποχή εκείνη, ο Ερντογάν μπορούσε να σηκώνει το τηλέφωνο κατά το δοκούν και να συνομιλεί απευθείας με τον Τραμπ, τον Πούτιν και τη Μέρκελ, από τις χώρες των οποίων είχε εξασφαλίσει την υποστήριξη ή τουλάχιστον την ουδετερότητα.
Η Ελλάδα, κρύβονταν πίσω από το δάκτυλό της και είχε την εντύπωση ότι κρυβόταν καλά, ενώ η Αίγυπτος προσπαθούσε να καταλήξει στο πως θα κινηθεί παραπατώντας πότε από τη μια και πότε από την άλλη.
Πτήσεις όπως η πιο πάνω, πραγματοποιούνταν επί εβδομαδιαίας βάσεως επί δυο και πλέον έτη με το pattern της εικόνας. Περνούσαν σουβλάκι το FIR Λευκωσίας και στη συνέχεια ακροβατούσαν μεταξύ FIR Αθηνών και Καίρου. Με τη Μάλτα είχαν συμφωνήσει, ώστε οι τελευταίοι να κάνουν τα στραβά μάτια. Επί δύο και πλέον χρόνια, η Τουρκία κατόρθωσε να μεταφέρει άνω των 5.000 μισθοφόρων εμπειροπόλεμων από τη Συρία τζιχαντιστών καταφέρνοντας να μεταβάλλει το αποτέλεσμα του Λιβυκού εμφυλίου.
Κατά παρόμοιο τρόπο, έλαβαν χώρα εκατοντάδες νηοπομπές δια μέσω του Αιγαίου (θα αναλυθεί διεξοδικότερα στο 3ο μέρος της ανάλυσης) όντας εν γνώσει των υπευθύνων.
Μετά την παραλαβή των S-400 (Ιούλιος 2019) και προς τα τέλη του έτους, άρχισαν να φαίνονται τα πρώτα σύννεφα στον μεμακρυσμένο ορίζοντα. Φήμες για τον εξοβελισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 και παράλληλο εμπάργκο πώλησης αμερικανικών όπλων και απαρτίων, άρχισαν να αυξάνονται και να πληθαίνονται.
Ωστόσο, τα Στρατηγικά Σχέδια έπρεπε να υλοποιηθούν και τον Νοέμβριο του 2019 μία μίνι γεωπολιτική πυρηνική έκρηξη έλαβε χώρα στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.
Η διπλή συμφωνία Τουρκίας – Σάρατζ (27 Νοε 2019) μέρος των οποίων ήταν το λεγόμενο «τουρκολιβυκό μνημόνιο» μοίρασε εγκεφαλικά στην Αθήνα (αναλυτικά στο 3ο μέρος).
To δεύτερο εκ των μνημονίων προέβλεπε στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Λιβύης – Τουρκίας και άνοιγε το δρόμο για την επίσημη μετεγκατάσταση τούρκων στρατιωτικών και οπλικών συστημάτων.
Χαρακτηριστικό μάλιστα το γεγονός πως σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή, στα ανοιχτά της Λιβύης επιχειρούσαν πέντε (5) φρεγάτες τύπου Gabya (!!!).
Ενδεχομένως κάποιος να μας επικρίνει για την μη ισορροπημένη ανάλυση της νέο-Οθωμανικής τανάλιας σε Ευρώπη, Ασία και βόρεια Αφρική, καθώς δώσαμε ιδιαίτερη βαρύτητα στα περί Λιβύης. Υπάρχει όμως συγκεκριμένος λόγος.
Η κινητοποίηση της Τουρκίας στη Λιβύη αποτελεί την ενσάρκωση μιας από τις αρχές του Πολέμου,
«Εκλογή του Σκοπού και Εμμονή σε αυτόν»
η Τουρκία αψήφησε τις επικλήσεις περί Διεθνούς Δικαίου και τις απειλές για κυρώσεις και εμπάργκο και δεν δίστασε να διεξάγει (και συνεχίζει να διεξάγει) μια τεράστια επιχείρηση τουρκοποίησης της Λιβύης, σε πρώτο χρόνο κεκαλυμμένα (μέσω της χρήσεως παραστρατιωτικών οργανώσεων – Sadat – ) και σε δεύτερη φάση, μετά την υπογραφή των MoUs επισήμως (μετά από πρόσκληση της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Λιβύης) αποκτώντας έτσι την διεθνή νομιμοποίηση που απαιτείται για αυτές τις περιπτώσεις (οποιαδήποτε ομοιότητα με την εισβολή στην Κύπρο, ΔΕΝ είναι τυχαία). Με τον ίδιο τρόπο έδρασε και στη Συρία και στο β. Ιράκ. Πριν πράξει τούτα, είχε δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες (προσωπικές σχέσεις με Τραμπ, Πούτιν, Μέρκελ) βραχυκυκλώματος της λειτουργίας ΝΑΤΟ, ΟΗΕ και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μόνο μετά την προσβολή της Al-Watiya από αγνώστου ταυτότητας ιπτάμενα αντικείμενα, τη νύχτα της 05/06 Ιουλίου, η Τουρκία έριξε ρυθμούς στη Λιβύη (ανάλυση στο 3ο μέρος).
Κλείνοντας το ΄β μέρος της ανάλυσης των τουρκικών οροσήμων, θεωρούμε πως γίνεται κατανοητό ότι η Τουρκία υλοποιεί σχέδιο εκατονταετίας με τη χρήση μαλακής (Βαλκάνια, Αίγυπτος) ή σκληρής (Συρία, β. Ιράκ, Λιβύη) ισχύος κατά περίπτωση ή και δι’ αντιπροσώπων (Αζερμπαϊτζάν).
Στο ΄γ μέρος, θα αναλύσουμε την Ελληνοτουρκική διελκυστίνδα από την ανάληψη πρωθυπουργίας από τον Ερντογάν και έπειτα, την αλλαγή της κατάστασης από το Αμερικανικό εμπάργκο και τa γεγονότα στον Έβρο, καθώς επίσης και τη βαρύτητα του άξονα (αν μπορεί να ονομαστεί έτσι) Ελλάδος – Κύπρου – Ισραήλ.
*απόφοιτος ΣΣΕ
*απόφοιτος ΕΚΠΑ
Διαβάστε το ΄Γ μέρος, εδώ: