Η ανάλυση που ακολουθεί, είναι προϊόν συνεργασίας των Συντακτικών Ομάδων της “ Άμυνα και Γεωστρατηγική ” και της DEFENCE ReDEFiNED.
Στα προηγούμενα 3 μέρη του αφιερώματος μας είχαμε αναλύσει τα νέα Αντιαεροπορικά (Α/Α) συστήματα των Τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ), από τα Α/Α πυροβόλα 20mm και άνω, μέχρι και τα Α/Α πυραυλικά συστήματα μικρού-μέσου βεληνεκούς (extended range) και τα συστήματα μεγάλου βεληνεκούς όπως το SIPER και οι S-400.
Στο τέταρτο και τελευταίο μέρος της ανάλυσης μας θα επικεντρωθούμε στους τρόπους με τους οποίους μπορούν να κινηθούν οι γείτονες, προκειμένου να λύσουν τα προβλήματα με τις κυρώσεις που αντιμετωπίζουν αλλά και τις επιλογές της ΓΕΕΘΑ και ΓΕΕΦ στον τομέα της αεράμυνας.
Στο σημείο αυτό και προτού ξεκινήσουμε την ανάλυση διευκρινίζουμε ότι οι καθ’ όλα αρμόδιοι επιτελείς σε Ελλάδα και Κύπρο γνωρίζουν το τι χρειάζεται επακριβώς να αποκτηθεί από πλευράς υλικοτεχνικού εξοπλισμού (σε όλους τους κλάδους) αλλά και το πώς να αξιοποιηθεί στο μέγιστο βαθμό με κατάλληλη εκπαίδευση.
Ο σχεδιασμός για απόκτηση, αξιοποίηση και συντήρηση των οπλικών συστημάτων οφείλουμε να τονίσουμε ότι δεν είναι μια απλή διαδικασία. Απαιτεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, κατανομή των διαθέσιμων πόρων ανάλογα με την ιεράρχηση των αναγκών, εκπαίδευση των χειριστών και τέλος πολιτική βούληση για διάθεση των απαραίτητων κονδυλίων.
Οι προτάσεις του παρόντος άρθρου, σκοπό έχουν να υποβοηθήσουν με οποιοδήποτε δυνατό τρόπο στη δημιουργία μιας πληρέστερης εικόνας αλλά και των δυνητικών επιλογών (η αναφορά σε εταιρείες/προϊόντα είναι αμερόληπτη) με σκοπό τη λήψη των βέλτιστων αποφάσεων για ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος των Ενόπλων Δυνάμεων. Η τελική απόφαση είναι δεδομένο εξάλλου ότι δεν ανήκει στους ειδικούς (στρατιωτικούς) αλλά στους πολιτικούς.
Κυρώσεις σε Τουρκική Αμυντική Βιομηχανία:
Όπως αναλύσαμε στο 3ο μέρος, το πρόβλημα από τις Αμερικανικές κυρώσεις σε κάθετους εκτοξευτές Α/Α πυραύλων (VLS) έχει επηρεάσει ολόκληρο το ναυπηγικό πρόγραμμα του TDK και λιγότερο την ΤΗΚ.
Το δεδομένο είναι πως είτε μέσω Γερμανίας, είτε μέσω Ιταλίας, είτε μέσω άλλων πηγών η Τουρκική Αμυντική Βιομηχανία έχει αποκτήσει την τεχνογνωσία Α/Α πυραύλων.
Θα επιδιώξουν κατά την άποψη μας πάση θυσία να αποκτήσουν Know how και για VLS. Για τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις η δυνατότητα Α/Α κάλυψης Ναυτικών Ομάδων Μάχης που θα επιχειρούν μακριά από την τουρκική επικράτεια, είναι ΘΕΜΕΛΙΩΔΗΣ και η λύση ώστε οι TF-2000 να φέρουν τα 64 κελιά που είναι σχεδιασμένο, μονόδρομος.
Ελλάδα:
Η Πατρίδα μας διαθέτει ένα από πυκνότερα και πληρέστερα Α/Α δίκτυα της Ευρώπης και γιατί όχι και του ΝΑΤΟ.
Επιγραμματικά αναφέρουμε:
Αντιαεροπορικά πυροβόλα:
- Ρυμουλκούμενα Δίδυμα πυροβόλα OERLIKON GDF 35mm ενταγμένα στο σύστημα “ΒΕΛΟΣ”
- Δίδυμα πυροβόλα RHEINMETALL MK 20-MOD 20mm
- Ρυμουλκούμενα και επί οχήματος (BMP-1) δίδυμα πυροβόλα ZU-23
Πυραυλικά συστήματα:
Πολύ μικρού βεληνεκούς (V-SHORADS): MANPADS Αμερικανικής και Γερμανικής προέλευσης STINGER φορητά και επί οχημάτων (σύστημα ASRAD-φωτογραφία κάτω)
Μικρού βεληνεκούς (SHORADS):Τα γαλλικά ρυμουλκούμενα CROTALE NG/GR και τα αυτοκινούμενα ρωσικά TOR-M1 και OSA AK/AKM.
Μέσου βεληνεκούς (MRAD): Τα αμερικανικής προέλευσης Ι-HAWK III.
Μεγάλου Βεληνεκούς (LRAD ή Hi-SAM): Τα ρωσικής προέλευσης S-300 PMU-1 και αμερικανικής προέλευσης PATRIOT-PAC 3.
Παρόλα αυτά όμως, όσο η τεχνολογία θα εξελίσσεται, τόσο τα δόγματα θα μεταλλάσσονται και τόσο θα πρέπει και τα οπλικά συστήματα να εκσυγχρονίζονται.
Μετά τον Πόλεμο στο Αρτσάχ, αλλά κυρίως μετά την πρόσφατη σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς έγινε εμφανές ότι πλέον τα Α/Α δίκτυα με την παλιά αρχιτεκτονική είναι ξεπερασμένα.
Στα νέα Θέατρα Επιχειρήσεων, οι απειλές κατά κύριο λόγο θα προέρχονται από πολλά (όγκος) βλήματα και πυραύλους με μεγάλες κινηματικές δυνατότητες, από Μη Επανδρωμένα με φτωχές κινηματικές δυνατότητες αλλά με πολύ χαμηλό ίχνος (RCS), και επιπλέον από τις κλασικές πλατφόρμες (αεροσκάφη – ελικόπτερα).
Αν συγκρίνουμε τις δύο συγκρούσεις που προαναφέρθηκαν, θα διαπιστώσουμε ότι και στις δύο επικράτησε αυτός που είχε την πληρέστερη και ρεαλιστικοτέρη τακτική εικόνα. Αυτός δηλαδή που γνώριζε τι και πως. Επιπλέον επικράτησε αυτός που μπορούσε να “μοιράζει τη μπάλα” στα διάφορα οπλικά του συστήματα.
Παράλληλα, και οι δύο συγκρούσεις χαρακτηρίστηκαν από την προσπάθεια κορεσμού του αντίπαλου Α/Α πλέγματος. Οι Αζέροι τα κατάφεραν (πάγια θέση μας αποτελεί πως τη δουλειά την έκαναν τα HAROP. Τα ΤΒ-2 έκαναν τους “ωραίους” σε δεύτερο χρόνο), η Χαμάς όχι (οι Ισραηλινοί αναχαίτισαν σχεδόν το 90% από τις 4500+ εισερχόμενες απειλές).
Στα δικά μας, πιστεύουμε ότι οι συγκυρίες είναι οι κατάλληλες να σχεδιαστεί ένα νέο σύγχρονο Α/Α πλέγμα.
Αυτό που προέχει είναι να ξεπεραστούν οι κλαδισμοί και οι “αγκυλώσεις” σχετικά με το ποιος έχει την κυριότητα των Α/Α σε μικρά και μέσα βεληνεκή και άλλα τέτοια φαιδρά. Προβλήματα που στο επίπεδο απλής Ομάδας Πεζικού είναι λυμένα, απαγορεύονται να μας ταλαιπωρούν στο επίπεδο των Ανωτάτων. Η Κύπρος ήδη προχώρησε σε ενσωμάτωση όλων των Α/Α μέσων στην Πολεμική Αεροπορία (βέβαια στη Δκση Ναυτικού της, δεν υπάρχουν Α/Α πλην των Mistral του ΠΑΘ).
Το δεύτερο βήμα, είναι η αναβάθμιση του Συστήματος Αεροπορικού Ελέγχου και η διασύνδεση όλων των «ματιών» σε αυτό. Όταν μιλάμε για όλα τα μάτια, εννοούμε όλα τα μάτια. Από τα ραντάρ της ΠΑ και του ΠΝ, μέχρι και τα IRST των Rafale και τους Εθνοφύλακες που κρατώντας ένα κινητό με κρυπτασφάλιση θα στέλνουν live φωτογραφίες και βίντεο στο Στρατηγείο (βλ.εκπομπή μας με τον καθ. Δρ. Κων/νο Γρίβα, πιο κάτω)
Ομιλούμε δηλαδή για μια ψηφιοποιημένη ενοποίηση όλων των δικτύων πληροφοριών που υπάρχουν ή που πρέπει να υπάρχουν στις τέσσερις φυσικές διαστάσεις (Ξηρά -Θάλασσα-Αέρα-Διάστημα), εντός κι εκτός της Ελληνικής (Ελλαδικής και Κυπριακής) επικράτειας.
Το τρίτο βήμα κατά την άποψη μας είναι η ύπαρξη ενός λογισμικού στου οποίου τη βάση δεδομένων θα είναι περασμένα τα τεχνικά χαρακτηριστικά των εχθρικών συστημάτων καθώς και των ημετέρων. Θα πρέπει το λογισμικό αυτό, γνωρίζοντας τη θέση και το φόρτο Α/Α βλημάτων των φίλιων μέσων, με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης να προτείνει στον έχοντα την ευθύνη λήψεως αποφάσεως, ποιο μέσο θα διατάξει να αναχαιτίσει την απειλή. Μιλάμε για τη μεγάλη εικόνα, δεν μιλάμε για εισερχόμενα εναντίον μιας φρεγάτας η οποία έχει την ευθύνη της αυτοάμυνας της.
Το τέταρτο βήμα, είναι ο εκσυγχρονισμός των Α/Α μέσων ή η αντικατάστασή τους από σύγχρονα. Σε αυτό το κομμάτι, πολύ σημαντικό ρόλο θα παίξει η απόφαση για το Α/Α βλήμα των νέων κορβετών. Η επιλογή που θα γίνει θα πρέπει να αποτελέσει το νέο διακλαδικό Α/Α βλήμα των Ε.Δ. ΜΕ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ. Μιλάμε για συμπαραγωγή, διότι θα πρέπει να υπάρχει φόρτος βλημάτων έτοιμος προς χρήση. Κανείς δεν μπορεί να προδικάσει ότι μια Ελληνοτουρκική Σύγκρουση θα διαρκέσει 3 μόνο ημέρες. Το Ισραήλ πολεμούσε στους ουράνιους θόλους άνωθεν των μεγάλων αστικών κέντρων και των κρισίμων εγκαταστάσεων του, επί 11 ημέρες. Εκτόξευσε περί τους 9.000 πυραύλους γεγονός που αποδεικνύει ότι υπήρχε η ορθή πρόβλεψη επί μελλοντικής δράσεως και η κατάλληλη κλιμάκωση του αποθέματος.
Το τέταρτο βήμα αναμφίβολα, είναι και το πιο κοστοβόρο αλλά και το πιο χρονοβόρο. Αλλά για να υλοποιηθεί απαιτεί την πλήρη υλοποίηση των τριών προηγουμένων, τα οποία είναι φθηνές λύσεις.
Εδώ θα πρέπει να υπάρξει μαεστρία στο σχεδιασμό, καθότι ναι μεν η Ελληνική Αεράμυνα δεν θα αντιμετωπίζει μόνο απειλές άνωθεν των αστικών κέντρων που απαιτούν πυραυλική απάντηση οπότε τη δουλειά θα μπορεί να την κάνει και με το σύστημα “ΒΕΛΟΣ”, αλλά σίγουρα τα Α/Α μας δεν θα απολαμβάνουν την άνεση τον συστοιχιών του Iron Dome που απλά ήταν ταγμένα έριχναν – γέμιζαν – ξαναέριχναν – ξαναγέμιζαν και πάει λέγοντας. Κανείς δεν μας εξασφαλίζει ότι τα Α/Α δεν θα απειληθούν από τούρκους Καταδρομείς με Karakol…..
Επομένως, εκτός του διακλαδικού Α/Α βλήματος που θα αποφασισθεί, θα πρέπει να αποκτηθούν και οι κατάλληλοι φορείς (επίγειοι, ναυτικοί, εναέριοι) και το έδαφος να οργανωθεί κατάλληλα ώστε σε άλλο σημείο να βρίσκονται τοποθετημένα τα ραντάρς και οι αισθητήρες, από διαφορετικό σημείο να βάλλονται τα βλήματα και σε διαφορετικό σημείο (προστατευμένο) να ανατροφοδοτούνται.
Κάτι που έχει φωτιστεί λιγότερο απ’ ότι του αξίζει είναι το γεγονός ότι στο Αρτσάχ, το μεγαλύτερο μέρος των Α/Α των Αρμενίων καταστράφηκε κατά τη μετάβαση στο χώρο επαναγέμισης. Θα πρέπει με λίγα λόγια τα νέα Α/Α να ενταχθούν σε ένα σύστημα μωσαϊκού, που αν μας ζητούσε κάποιος να το περιγράψουμε η χαρακτηριστικότερη εικόνα που θα μπορούσαμε να δώσουμε είναι αυτή του “Χριστουγεννιάτικου δέντρου” επί του οποίου τα λαμπάκια αναβοσβήνουν συνεχώς.
Ένα λοιπόν τέτοιο πλέγμα του οποίου οι αισθητήρες και τα όπλα θα αναβοσβήνουν σαν τα λαμπάκια και στο ενδιάμεσο ενδεχομένως να αλλάζουν θέσεις, θα καταφέρει να έχει μεγάλο βαθμό επιβιωσιμότητας και αποτελεσματικότητας.
Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως η μετάλλαξη παλαιών (legacy κατά Δρ. Κων/νο Γρίβα) συστημάτων σε νέα αναβαθμισμένα (πχ. Zu-23 Πολωνίας, Bofors Ινδίας) επιφέρει πύκνωση του Α/Α δικτύου, μείωση του κόστους, και αύξηση της ικανότητας αυτοεπούλωσης των πληγμάτων που το Α/Α μας δίκτυο θα δεχθεί.
συνεχίστε την ανάγνωση της ανάλυσης, εδώ.